Dewch â’r argyfwng ym Manipur i ben

Arweinydd yr eglwys yn galw ar lywodraeth Cymru i ymyrryd 

Mae Eglwys Bresbyteraidd Cymru (EBC) yn galw ar lywodraethau Cymru a’r DU i godi llais dros erledigaeth Cristnogion a lleiafrifoedd eraill yn nhalaith gogledd ddwyrain India, Manipur.

Mae cysylltiadau hanesyddol a diwylliannol hirsefydlog rhwng EBC ac Eglwys Bresbyteraidd India.

Dechreuodd trais eithafol ar 3 Mai 2023 yn ystod anghydfod llwythol rhwng llwythau Meiteis a Kuki-Zomi. Arweiniodd hyn at farwolaeth 70 o Gristnogion a dinistrio cannoedd o eglwysi ac adeiladau Cristnogol eraill. Ers hynny, mae nifer y lladdiadau a gofnodwyd wedi codi i 120. Yn ogystal, mae 197 o bentrefi, 349 o eglwysi a 7,526 o gartrefi wedi’u llosgi i ludw a mwy na 41,425 o bobl wedi’u dadleoli.

Mae tri chant a hanner o wersylloedd achub wedi’u sefydlu i letya’r bobl sydd wedi’u dadleoli.

Mae angen dybryd am lety gwarchod dros dro. Mae Eglwys Bresbyteraidd India yn amcangyfrif bod angen 450 o lochesi ar unwaith i gartrefu pobl sydd wedi’u dadleoli. Mae wedi ymrwymo i gefnogi’r angen hwn ond mae ei hadnoddau ariannol ei hun yn gyfyngedig ac mae bellach yn galw ar Gristnogion yng Nghymru i gefnogi eu cyd-gredinwyr ym Manipur. 

Mae’r Prif Weinidog Narendra Modi wedi aros yn dawel i raddau helaeth yn ystod y dicter hyn, dim ond wedi torri ei dawelwch ar ôl gwylio ffilm fideo o dorf yn ymosod yn rhywiol ar ddwy fenyw o leiafrif Kuki. Cawsant eu tynnu’n noeth a’u gadael mewn cae, un ohonynt yn gangrapio a gadael y cae. Mae’r Prif Weinidog Modi dan bwysau dwys gan grwpiau’r gwrthbleidiau a’r Goruchaf Lys i ymyrryd. Mae llawer o sylwebwyr yn India yn credu bod ei bolisi ‘Hindutva’ yn gwneud bywyd bob dydd i grwpiau lleiafrifol, gan gynnwys Cristnogion, yn hynod beryglus. 

Dywedodd y Parch. Nan Powell Davies, Ysgrifennydd Cyffredinol Eglwys Bresbyteraidd Cymru: ‘Mae India yn cael ei hystyried yn eang fel cenedl sy’n hybu democratiaeth, goddefgarwch a rheolaeth y gyfraith. Mae’r driniaeth greulon o Gristnogion yn Manipur a rhannau eraill o India, yn frawychus. Rydym yn galw ar lywodraethau Caerdydd a San Steffan i ddefnyddio eu dylanwad rhyngwladol ac yn annog Prif Weinidog Modi i ddod â’r argyfwng hwn i ben’. 

Diwedd 

Gwybodaeth Cyfryngau; Gethin Russell-Jones, Swyddog y Wasg, 07378 309268